Beschrijving
In het Rotterdamse, Haagse of Dordtse werk van Noltee zien we galante sleperspaarden, gestationeerde paarden, koetspaarden. Eenmaal in Mierlo in Brabant, het is dan 1933, krijgt zijn werk een zwaardere, expressieve lading. Het verfgebruik wordt ruiger, de aarde en luchten dreigender. Zijn onderwerp is dan -vaker, maar niet zeker niet altijd- het dramatisch geladen lot van mens, dier en natuur.
Dit werk is een voorbeeld van zijn nieuwe richting. De hemel is spookachtig. De wolken trekken als duistere schimmen aan mens en dier voorbij. Ze symboliseren, boven alles uit, het harde, onverbiddelijke dramatische lot van mens en dier.
De verbinding tussen de paarden en de mens is het lange, voortdurend strak getrokken koord. Het voorste paard trekt de zwaarste last. De boer en zijn ploeg zelf zijn aan het zicht onttrokken. Dat is ook niet nodig. Centraal moeten de paarden staan. Door de meesterlijke hand van Noltee is de boer er toch, hoe schijnbaar onzichtbaar ook. Het resultaat van het noeste werk van de paarden is daarentegen wel zichtbaar. Het is de groezelige, zware, kluitige aarde, die scherp afsteekt tegen het groene gras ernaast.
De ongekende, lieflijke en zachte uitstraling van de paarden maakt echter ongetwijfeld de schoonheid uit van dit werk. Noltee laat die spreken en maakt haar verheven juist door het lot van die zware last. Boven alles uit spreekt hun liefdevolle zachtheid, evenals die van de hard werkende boer en boerin er pal naast.
Want ook al blijft de vraag: ‘Waarom doet uw Liefde zoveel pijn?’. Of, zoals hier bij de paarden: ‘Waarom is ons koord zo strak?’ Dan is het antwoord van Noltee dat er alleen zo ruimte is voor hoop, geloof en liefde.
Biografie
Bernardus Cornelis Noltee (roepnaam Cor) werd op 25 mei 1903 in Den Haag geboren en overleed te Dordrecht op 2 januari 1967. Hij woonde en werkte in Den Haag, Parijs en Brugge. Hij stond bekend om zijn impressionistische ‘Haagse’ stijl.
Relaties in Brabant verschaften Noltee van juli tot eind 1933 onderdak in een huisje in Mierlo bij Eindhoven. Een belangrijke Brabantse connectie was sigarenfabrikant, kunstliefhebber en oprichter van het Van Abbe Museum in Eindhoven, Henri van Abbe (1880-1940). In diezelfde periode leerde hij de bekende schilder en arts Henri Wiegersma (1891-1969) uit Deurne (NB) kennen. Diens huis De Wieger was een belangrijke ontmoetingsplaats van kunstenaars. Eind 1933 keerde hij terug naar Den Haag.
Zijn verhuizing naar Brabant in de jaren 30 markeerde, onder invloed van de aldaar werkzame schilders, een overgang naar een meer expressionistische stijl. Hij maakte in Brabant landschappen, dorpsgezichten, maar ook interieurs en stillevens.
