Aardappels rooien in Hoge Mierde

Beschrijving

Arie Zwart en zijn vrouw kwamen  in 1933 vanuit Rijswijk naar de Kempen. Eigenlijk waren ze op weg naar Frankrijk, maar toen viel het oog op een van die typische, pittoreske Kempische dorpjes. Hij stopte de reis en besloot op die plek te gaan wonen en schilderen. Gelukkig maar want zo bleef veel schoonheid van de Kempen bewaard voor ons, die na Arie Zwart gekomen zijn.

In de vroegere werken van Zwart is het licht vaak gedempt. Dat geldt zeker niet voor dit zonovergoten werk. Het licht is egaal, vol en over het hele doek verspreidt. Schaduwen ontbreken. Het goudgeel gekleurde licht daalt daarom niet vanuit een zonovergoten hemel neer, maar stijgt omgekeerd op uit het hevig goud gekleurde veld en haar vruchten. Verder zijn de boerenfiguren galant, hun figuren vloeiend, niet knokig en hard zoals in het Brabants expressionistisch werk van de grote meester Vincent van Gogh. Maar ook in dit werk zijn de aardappels een belangrijk motief. Zwart laat zien dat de boeren en boerinnen (in de woorden van Van Gogh) ‘met hun handen (…) zelf de aarde hebben omgespit en (…) dat zij hun eten zoo eerlijk verdiend hebben’. En ook Zwart verbindt de vijf figuren met hun land door het licht in de kleuren van de aarde.

De strak blauwe hemel wijkt en weerspiegelt die aardse kracht. De aarde is de voedingsbron, die staat in dit werk centraal. Ze strekt zich als oerbron van beneden uit over al het zichtbare. De boerinnen, boeren, het geboomte en de boerderijen met hun diep dalende daken zij allen buigen diep. Het grote onderwerp van dit doek is dat alleen de nederige, zware arbeid van de boeren al dat licht in leven houdt.

Een fraai detail toont de meest naar voren geplaatste rieten mand. Zoom in op de horizontale oplichtende vlekjes van het vlechtwerk en zie -ingebed in de alomvattende aarde- de fraaie kleurharmonie met de aardappels.

Productgalerij
In de productgalerij treft u een foto van een Brabantse rieten mand aan. De foto is gemaakt tijdens de expositie ‘Van Gogh’s Gordina’. Dezelfde mand zien we dus terugkeren in de schilderijen en tekeningen van Vincent.

Biografie

Het omvangrijke werk van Arie Zwart (1903-1988) is, sterk beïnvloed door de Haagse School. Een richting in de schilderkunst waarmee ook van Gogh in nauw contact stond. Daarin spelen licht, stemming, impressie, maar ook expressie een belangrijke rol. Zwart maakte in die lijn onder meer landschappen, stillevens, en plassen. De schilder bond zich niet aan een bepaalde streek en trok het liefst rond per boot of woonwagen door heel Nederland, maar ook daarbuiten. Hij bleef levenslang een band met Brabantse Kempen behouden. In zijn latere werken gaat hij onder invloed van zijn reizen door Zuid Europa over op een lichter palet.