Brabantse boer op paardenkar

Beschrijving

Eenmaal aangekomen in het Brabantse Heeze schakelde Noltee, de ‘Dordtse Breitner’, schilder van het zwierige mondaine straatleven, van de weeromstuit over naar het robuuste Brabants expressionisme. Dit gebeurde onder invloed van andere kunstenaars, als ‘school’ aanwezig in Heeze. Want naast vele anderen was ook Noltee daar actief. We zien een werk, dat niet van Jan Kruysen afkomstig kan zijn, maar toch dicht bij hem in de buurt komt.

Op het doek heerst een bijna Zondagse rust. Zondag, de schoonste dag van de week, dat wordt hier duidelijk. Het is vroeg in de ochtend en de boer op zijn kar heeft nog iets te doen. Zijn familie ophalen voor een rit naar de kerk? Het zou zo maar kunnen!

De huizen, boer en boerenkar sluiten fraai in lijnen aan op de bocht in de oude landweg. Het verdwijnpunt aan het einde van die bocht is in dit werk aan de linkerkant gesitueerd. Zo komt er ruimte voor de robuuste Brabantse boerderij met haar fraaie blauwe vensters. Door de bijna rechte hoek in de bocht van de landweg ontstaat er ook een fraai en levendig contrast tussen die rustende boerderij en de boerenkar in beweging.

Noltee was een meester in het schilderen van paarden. Dat laat hij ook in dit werk zien. Hij heeft weinig penseelstreken of oppervlakte nodig voor een karakteristiek beeld. De houding en beweging van het paard en boerenruiter zijn levensecht, ze overtuigen.

In de geest van het Brabantse expressionisme zien we een kerkje waken over dit tafereel. Noltee, eenmaal in Brabant, heeft er de smaak goed van te pakken gekregen!

Biografie 

Bernardus Cornelis Noltee (roepnaam Cor) werd op 25 mei 1903 in Den Haag geboren en overleed te Dordrecht op 2 januari 1967. Hij woonde en werkte in Den Haag, Parijs en Brugge. Hij stond bekend om zijn impressionistische ‘Haagse’ stijl.

Relaties in Brabant verschaften Noltee van juli tot eind 1933 onderdak in een huisje in Mierlo bij Eindhoven. Een belangrijke Brabantse connectie was sigarenfabrikant, kunstliefhebber en oprichter van het Van Abbe Museum in Eindhoven, Henri van Abbe (1880-1940). In diezelfde periode leerde hij de bekende schilder en arts Henri Wiegersma (1891-1969) uit Deurne (NB) kennen. Diens huis De Wieger was een belangrijke ontmoetingsplaats van kunstenaars. Eind 1933 keerde hij terug naar Den Haag.

Zijn verhuizing naar Brabant in de jaren 30 markeerde, onder invloed van de aldaar werkzame schilders, een overgang naar een meer expressionistische stijl. Hij maakte in Brabant landschappen, dorpsgezichten, maar ook interieurs en stillevens.